Muzeum Zygmunta Freuda na Hampstead

Zygmunt Freud, twórca psychoanalizy, kojarzy się z Wiedniem, gdzie przez całe życie prowadził swoją praktykę, działał na polu nowej i intensywnie rozwijającej się na początku XX wieku psychologii i psychoterapii oraz wykładał na uniwersytecie. Nie wszyscy wiedzą, że ostatni rok życia spędził na emigracji w Londynie.

W Austrii zajętej przez faszystowskie Niemcy antysemityzm szalał bez żadnych ograniczeń, książki Zygmunta Freuda były niszczone i palone na stosach, a on sam i jego rodzina, doświadczali coraz bardziej agresywnych szykan antysemickich. W 1938 r., gdy nękanie ze strony nazistów nasilało się – Gestapo m.in. zatrzymało i przesłuchiwało córkę Freuda – Annę, bardzo niechętnie i po długich namowach przyjaciół, Freud zdecydował się na wyjazd do Londynu. Dla człowieka w podeszłym wieku (miał wtedy 82 lata), wyczerpanego chorobą (cierpiał na nowotwór szczęki), musiała to być niełatwa decyzja, którą podjął w ostateczności. Dzięki interwencji wpływowych przyjaciół, Freud dostał wizę umożliwiającą wyjazd do Wielkiej Brytanii. W czerwcu 1938 wraz z 17 osobami z rodziny i najbliższego otoczenia, znalazł się w Londynie.

Dzięki temu, że udało się wywieźć z Wiednia całe umeblowanie, w nowym domu Freudów, w londyńskiej dzielnicy Hampstead, odtworzono wiedeński gabinet profesora z drobiazgową dbałością o szczegóły. Freud przyjmował w nim pacjentów niemal do samej śmierci. Obecnie w willi przy 20 Maresfield Gardens mieści się muzeum jego pamięci, a wnętrza wraz z imponującą biblioteką i kolekcją antyków są zachowane w prawie niezmienionej formie.

Garść ciekawych faktów z życia ojca psychoanalizy – Zygmunta Freuda

1. Był poliglotą. Opanował biegle osiem języków m.in. angielski, niemiecki, hiszpański i hebrajski.
2. Podczas studiów na medycynie na Uniwersytecie Wiedeńskim, Freud prowadził badania nad narządami rozrodczymi węgorzy.
3. W swojej pracy badawczej na medycynie prowadził badania nad kokainą i jej zastosowaniem jako środka pobudzającego i przeciwbólowego. Zarówno używał kokainy jak i był jej zdecydowanym popularyzatorem. W 1884 napisał rozprawę naukową pt. “O kokainie” i w kolejnych latach opublikował kilka artykułów, w których entuzjastycznie opisywał zalety kokainy, jako antydepresantu. Wkrótce zaczęły pojawiać się informację o jego silnych właściwościach uzależniających i o przypadkach śmiertelnego przedawkowania, a Freud wycofał się z publicznego zalecania narkotyku. Sam nadal sporadycznie stosował kokainę w epizodach depresyjnych i jako środek przeciwbólowy przy migrenach i zapaleniu zatok.
4. Kompleks Edypa to jeden z konceptów Freuda, wg którego mali chłopcy czują pociąg seksualny w stosunku do matki oraz niechęć i lęk w stosunku do ojca. Carl Jung, jeden z uczniów Freuda, sformułował analogiczny kompleks Elektry, wg którego dziewczynki czują pociąg seksualny wobec ojca i zazdrość i niechęć wobec matki.
5. Jedyny dziecięcy pacjent Zygmunta Freuda znany jest w jego pismach jako Mały Hans.
6. Anna Freud – córka Freuda. Kontynuatorka pracy ojca. Niezamężna, mieszkała z rodzicami do ich śmierci. Od 23 roku życia poddawana psychoanalizie przez ojca, codziennie wieczorem, aż do jego śmierci. Gdy miała 18 lat, Freud zniechęcał jej adoratora twierdząc, że Annie jeszcze daleko do rozbudzenia seksualnego. Jak na ironię, człowiek, którego przełomowe prace twierdziły, że dzieci to istoty seksualne, negował istnienie popędu seksualnego u własnej córki.  
7. Z niewyjaśnionych do końca przyczyn cztery siostry Freuda zostały w Wiedniu i nie wyjechały z resztą rodziny do Londynu. Pomimo wysiłków ze strony wpływowych przyjaciół Freuda, zostały aresztowane i wysłane do obozu koncentracyjnego w Terezinie, gdzie zginęły w komorze gazowej.  
8. Przyrównywał umysł do góry lodowej, gdzie świadomość to jej tylko niewielki fragment widzialny ponad powierzchnią wody, pod którą w mrokach kryje się o wiele większa część góry – podświadomość.
9. Swoje ukochane psy rasy chow-chow karmił ze swojego talerza. Wnuczka Freuda Sophie, wspominała że psy zawsze dostawały najlepsze części szynki.  
10. Kiedy nowotwór szczęki osiągnął ostatnie stadium i dokuczał Freudowi nie do wytrzymania, poprosił o pomoc przyjaciela-lekarza, którego zobowiązał kilka lat wcześniej, że pomoże mu uniknąć niepotrzebnych cierpień. W dniach 21-22 września 1939 roku dr Max Schur podał Freudowi dwie dawki morfiny. Ostatnia, śmiertelna dawka podana została 23 września i krótko przed północą Freud umarł.  
11. W Bibliotece Kongresu Stanów Zjednoczonych została zdeponowana korespondencja Freuda oraz jego pisma zgromadzone w 153 skrzyniach. 19 skrzyń zostało zapieczętowanych i przeznaczonych do otwarcia w roku 2020, 2050 i 2057. 8 skrzyń ma zostać zamkniętych na zawsze.